Erbo-santo
Santolina decumbens
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Gardo-raubo, Tuo-verme, Trufamando, Ferigoulo-fèro, Ambròsi.
Noms en français : Aurone femelle, Camomille de Mahon.
Descripcioun :L'erbo-santo trachis en bartas de formo redouno emé de fueio blanquinouso e di proun óudouranto. En deforo de nosto relarg de basso Prouvènço s'atrovo quàsi jamai.
Usanço :Èi vertuouso contro li verme (Tuo-verme), ajudo à digeri e lucho contro lis espaime (emplegado subretout pèr li bèsti). Sougno peréu li plago en maceracioun dins l'aigardènt. S'emplego en essènci, pamens fau saupre qu'èi neuroutoussico. La gardo-raubo servié tambèn contro lis arno (mousco d'armàri).
Port : Aubret
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Santolina
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Cresten venta
- Garrigo
Estànci : Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Santolina decumbens Mill., 1768
Sàuvi(-de-Jerusalèn)
Phlomis fruticosa
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Phlomis ligneux, Sauge de Jérusalem.
Descripcioun :La sàuvi-de-Jerusalèn, que fai partido dóu gènre Phlomis e noun pas Salvia, trachis d'aqui, d'eila, dins li roucaio e li relarg secarous. Nous vèn de la Mieterrano d'Asìo e èi souvènt plantado coume sebisso. A la primo fai un poulit bouissoun emé si gròssi flour jauno en casco. Li bratèio an la meme formo que li fueio, aquéli an un pecou que se destrìo bèn, au contro dóu tèto-lèbro o sàuvi-de-mountagno que trachis naturalamen dins nòsti colo. Coumpara emé lou tèto-lèbre.
Usanço :En Sicilo e en Turquìo la planto sèr pèr assaboura lou manja (F. Couplan, op.cit. p. 369). D'ùni prouprieta anti-óussidanto e anti-enflamativo soun estado troubado.
Port : Aubret
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Phlomis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Estenoumediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Phlomis fruticosa L., 1753